بیماری های پستان

ناهنجاری ها و بیماری های پستان ، گاهی غیر سرطانی ( خوش خیم ) و گاهی سرطانی ( بدخیم ) می باشند. لازم به ذکر است که بیشتر بیماری های سینه ، غیر سرطانی بوده و تهدیدی برای زندگی بیمار به شمار نمی آیند تا جایی که حتی اغلب نیازی به درمان نیز ندارند. البته ناگفته نماند متاسفانه در برخی موارد همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد بیماری های پستان ، بدخیم و سرطانی می باشند. دکتر کامران دولتشاهی ، جراح سینه در اصفهان ، این مقاله را به توضیحات مربوط به بیماری های پستان اختصاص داده است.

سرطان پستان از جمله بیماری های بدخیم پستان به شمار می رود که می تواند به از دست دادن این اندام و حتی مرگ بیمار منتج گردد. در خصوص سرطان پستان ، توجه داشته باشید که  شناسایی زودهنگام این بیماری می تواند در درمان موفق آن بسیار موثر واقع گردد. لذا توصیه می شود که تمامی بانوان محترم با آزمایش منظم سینه ها توسط خود ( خودآزمایی پستان ) ، آزمایش منظم سینه ها توسط پزشک و انجام ماموگرافی طبق روند تجویز شده ، نسبت به شناسایی به موقع این بیماری اقدام نمایند.

علائم بیماری های پستان

در ادامه به علائم بیماری های مرتبط با پستان اشاره داشته ایم و توضیحاتی مختصر پیرامون هر یک ارائه نموده ایم.

• درد پستان

درد در ناحیه پستان از متداول ترین علائم مربوط به بیماری های پستان محسوب می شود. به طور کلی درد پستان ، معمولا در پی یکی از موارد ذیل اتفاق می افتد :

• • • کیست پستان
    • عفونت پستان
    • تغییرات هورمونی
    • تغییرات فیبروسیستیک
    • بزرگی سینه ها
• برآمدگی پستان

برآمدگی پستان ها که با برجستگی یا ضخیم شدگی بافت اطراف پستان همراه است. از دیگر علائم و نشانه های بیماری های پستان به شمار می رود و به ندرت بیانگر بیماری های سرطانی سینه می باشد. این برآمدگی ها گاهی دردناک و گاهی بدون درد هستند. همچنین باید اشاره داشت که برآمدگی های سینه ، گاهی با یک کیسه مملو از مایع یا توده های جامد که فیبروآدنوم نامیده می شود و غیر سرطانی است همراه هستند. لازم به ذکر است برآمدگی پستان ، گاهی اوقات با تخلیه از نوک سینه یا تغییر در پوست سینه همراه می باشد.

• ترشح از نوک پستان

به طور کلی در هر سینه ، 15 تا 20 مجرای شیر وجود دارد که در صورت ابتلا به بیماری های پستان ممکن است ترشحاتی از آن تخلیه گردد. ( تخلیه ترشحات از نوک پستان ، می تواند از یک یا چند مجرا اتفاق بیافتد. )

• تغییر در پوست پستان

گاهی اوقات بیماری های پستان ، منجر به ایجاد تغییراتی در پوست پستان می شوند ؛ برای مثال گاهی پوست پستان فرورفته ، چروک ، قرمز ، نازک یا گود رفته می شود. لازم به ذکر است که مواجهه با علائم مذکور ، الزاما به منزله سرطان پستان یا ناهنجاری های جدی دیگر نمی باشد و گاهی اوقات حساس شدن پستان ها با تغییرات هورمونی قبل از قاعدگی ارتباط دارد و دالّ بر یک ناهنجاری جدی نیست. با این حال ، خانم ها باید در صورت مشاهده هرگونه تغییر در پستان های خود ، بخصوص مواجهه با علائم فوق الذکر ، سریعا به پزشک متخصص بیماری های پستان مراجعه نمایند.

بیماری های رایج پستان

وقتی درباره بیماری های پستان صحبت می کنیم ، اولین چیزی که به ذهنمان می رسد ، سرطان پستان است. اما باید  اشاره داشت که سرطان پستان ، تنها بیماری نیست که پستان ها را تحت تاثیر قرار می دهد و بیماری های دیگری نیز وجود دارند که آگاهی از آن ها به اندازه آگاهی درباره سرطان پستان حائز اهمیت است.

بیماری های خوش خیم و بدخیم

همانطور که در ابتدای مقاله نیز ذکر شد بیماری های پستان را می توان به بیماری های خوش خیم و بدخیم دسته بندی کرد. بیشتر بیماری های پستان ، دارای علائمی از قبیل ترشح از نوک پستان ، برآمدگی ، درد و تورم می باشند که این علائم در بیماری های پستان خوش خیم و بدخیم عمومیت دارند. بنابراین درک این بیماری ها و علائم آن ها اولین قدم برای شناخت انواع گوناگون بیماری های پستان می باشد.

بیماری های پستان خوش خیم

نخست باید بدانیم که همه تغییرات پستان به سرطان پستان ارتباط ندارد. مشکل پستان فیبروسیستیک ، کیست ها ، فیبروآدنوم ، ماستیت پستان ، ترشح از نوک پستان ، تکلیس شدن برخی از بیماری ها با موقعیت های خوش خیم پستان هستند که هر ساله میلیون ها زن را تحت تاثیر قرار می دهند.

• مشکل پستان فیبروسیستیک

قبلاً این موقعیت ، تحت عنوان بیماری پستان فیبروسیستیک شناخته می شد. در حالیک ه این یک بیماری نیست و موقعیتی است که میلیون ها زن را درگیر می کند و تحت عنوان پستان های برآمده نیز شناخته می شود. بیشتر برآمدگی های پستان که هر ساله شناسایی می شوند ، به موقعیت پستان فیبروسیستیک مربوط می شوند. این برآمدگی ها گرد و قابل حرکت هستند. در موقعیت پستان فیبروسیستیک ، پستان ها معمولا درست قبل از شروع چرخه قائدگی دردناک ، متورم و برآمده می شوند و غالبا بعد از شروع چرخه قائدگی فروکش می کند. لازم به ذکر است در اکثر موارد یائسگی ، نشانه پایان موقعیت پستان فیبروسیستیک می باشد.

• نکروز چربی

نکروز چربی زمانی رخ می دهد که بافت چربی در پستان ، به دلیل ضربه یا تروما ، دچار آسیب شود. بافت چربی آسیب دیده ، غیر یکنواخت شده و برآمدگی های محکم و گردی را در پستان تشکیل می دهد. این برآمدگی ها اغلب بدون درد هستند. توجه داشته باشید که احتمال بروز این مشکل در زنان چاق در مقایسه با سایر زنان بیشتر است. این برآمدگی ها به منظور اطمینان از سرطانی نبودن آن ها با روش های جراحی برداشته می شوند.

• فیبروآدنوم

بیماری پستان فیبروآدنوم با نمایان شدن یک تومور خوش خیم جامد که از بافت های همبند فیبر و غده تشکیل شده است ، ظهور می کند. برآمدگی بدون درد بوده و در زمان لمس کردن ، سفت و لاستیک مانند می باشد. برآمدگی در این بیماری پستان ، معمولا متحرک و بیضی شکل می باشد. در طول بارداری و شیردهی ، این برآمدگی ها بزرگ شده و اغلب باید با عمل جراحی برداشته شوند.

صحبت های دکتر کامران دولتشاهی بهترین جراح سینه اصفهان ، درباره فیبروآدنوما

•  اسکلروز آدنوز

این موقعیت پستانی خوش خیم ، زمانی رخ می دهد که بافت ها بیش از حد در لوبول ها شروع به رشد کنند. این بیماری ، می تواند به تشکیل برآمدگی هایی که تحت عنوان تکلیس شدن شناخته می شوند ، منجر می شود. یکی از مشخصه های این بیماری ، درد پستان است. پزشکان عموما یک نمونه برداری جراحی را برای تشخیص سرطانی یا غیر سرطانی بودن این برآمدگی ها انجام می دهند.

• تکلیس شدن

این ترکیبات اساسا رسوبات کلسیم در بافت سینه می باشند. وقتی در ماموگرام مورد بررسی قرار می گیرند ، این رسوبات ریز به صورت نقطه های سفید ریز دیده می شوند. دو نوع تکلیس شدن وجود دارد.

در نوع اول تحت عنوان ماکروکلسیفیکیشن ، رسوبات کلسیم بزرگ بوده و معمولا غیر سرطانی می باشند و اغلب در اثر آسیب دیدگی ، التهاب و تغییرات ناشی از افزایش سن اتفاق می افتند. میکروکلسیفیکیشن ، رسوبات کلسیم ریز در بافت پستان می باشند. آن ها به صورت دسته ای یا تکی دیده می شوند. برای تائید وجود سرطان در میکروکلسیفیکیشن ، نمونه برداری مورد نیاز است.

• ورم پستان مزمن

ورم پستان مزمن ، معمولا در سه ماه اول بعد از زایمان اتفاق می افتد. در یک مادر در حال شیردهی ، مسدود شدن مجرای شیردهی باعث تشکیل مخزن شیر می شود. این امر باعث التهاب و سپس عفونت باکتریایی می شود. این موقعیت در مراحل اولیه با مکش سوزن و آنتی بیوتیک به شکلی موفقیت آمیز قابل درمان است.

• چرک شبه آرئولار

این بیماری نیز در اثر عفونت باکتریایی به وجود می آید. این بیماری عمدتا بر روی زنان سیگاری اثر می گذارد. در این بیماری ، مجرای پروکسیمال مسدود شده و سپس عفونی می شود. سپس این مجرای عفونی شده پاره شده و فیستول شکل می گیرد. مشکل اصلی این موقعیت این است که حتی بعد از درمان ، چرک در مجرای دیگری باز می گردد.

• ترشحات از نوک پستان

ترشحات از نوک پستان ، معمولا با سرطان پستان ارتباط دارد. با این وجود ، در واقع این اغلب در اثر یک موقعیت خوش خیم اتفاق می افتد. ترشحات از نوک پستان در موقعیت های خوش خیم ، سبز رنگ ، زرد یا شفاف می باشد. تخلیه ترشحات غالبا از چندین مجرای پستان اتفاق افتاده یا در موقعیت فیبروسیستیک یا اکتازی در هر دو پستان مشاهده می شود.

تست های تشخیصی بیماری های پستان

بیماری ها یا موقعیت های پستان که در بالا ذکر شد ، برخی از رایج ترین بیماری ها و مشکلات پستان خوش خیم می باشند. به علاوه ، تست های تشخیصی برای این بیماری های خوش خیم ، برای سرطان پستان نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

ماموگرام

یک ماموگرام اساسا یک اشعه X از پستان های شما می باشد. این تست کاملا در شناسایی برآمدگی ها ، کیست ها ، تکلیس شدن و توده ناهنجار در پستان ، موثر می باشد. ماموگرام برای یافتن علت ریشه ای درد پستان ، ترشحات از نوک پستان ، تورم و پوست پستان کبود شده نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

سونوگرافی

سونوگرافی از امواج صوتی فرکانس بالا برای تولید تصاویر بخش اسکن شده بدن در زمان واقعی استفاده می کند. این تصاویر در صفحه نمایشگر کامپیوتر نشان داده می شود. این تست کاملا در تشخیص بین برآمدگی های سفت و کیست موثر می باشد.

تصویر برداری رزونانس مغناطیسی ( MRI )

در اسکن های MRI ، مگنت های قوی و امواج رادیویی برای خلق یک تصویر از بخش اسکن شده بدن مورد استفاده قرار می گیرد. از آن جایی که MRI تصاویر بسیار واضحی را بدست می دهد ، پزشکان از آن برای بررسی دقیق تر ناحیه مورد ظن در پستان استفاده می کنند.

اسمیر نوک پستان

در این تست ، نمونه تزشح نوک پستان جمع آوری شده و در زیر مورد میکروسکوپ مورد مطالعه قرار می گیرد. هدف از این تست ، شناسایی وجود سلول های سرطانی و خون در ترشحات نوک پستان می باشد. اگر چیز مشکوکی یافت شود یا اگر پاتولوژیست نتواند تصمیم قطعی را در خصوص وجود سلول های سرطانی در نمونه بگیرد ، نمونه برداری پستان توصیه می شود.

گالاکتوگرام

این تست تحت عنوان داکتوگرام نیز شناخته می شود. این تست برای یافتن دلیل وجود خون در ترشحات نوک پستان مورد استفاده قرار می گیرد. پزشک نخست یک لوله پلاستیکی بسیار نازک را در سوراخ نوک پستان وارد می کند. مجرای انتخاب شده ، یکی از مجاری است که ترشح از آن به بیرون اتفاق می افتد. سپس پزشک یک رنگ را تزریق کرده و از آن ناحیه ، عکس اشعه X می گیرد. رنگ به طور شفاف ، شکل مجرا را در تصویر نشان می دهد و پزشک همچنین می تواند مشاهده کند که آیا یک تومور عامل بسته شدن مجرا بوده یا خیر. اگر در داخل مجرا تومور وجود داشته باشد ، نمونه برداری پستان برای مشاهده خوش خیم یا بدخیم بودن تومور انجام می شود.